Harry de Vries en Rene van de Wijngaard gingen in april 2011 weer op werkbezoek bij hun Afrikaanse collega’s in Haydom en Arusha. Harry vat hun ervaringen in onderstaand reisverslag weer voor u samen.

Op 7 april vertrokken Rene van de Wijngaard en ik naar Tanzania via Nairobi. Het was voor Rene de eerste keer dat hij naar Tanzania ging,  en de eerste keer dat wij samen op stap gingen. Toch altijd spannend.

Het werd uiteindelijk een heel warme tocht met veel werken en veel plezier maken. Na aankomst op het internationale vliegveld Kilimanjaro hebben we overnacht in het hotel naast het vliegveld, waar de volgende dag Pat Patten van de Flying Medical Service ons ophaalde. Dat is wel een raar gevoel: op een internationaal vliegveld staan te wachten op een vliegtuigje dat speciaal voor jou langskomt om je op te halen en weg te brengen naar Haydom. Over land ben je de hele dag bezig, met het vliegtuig duurt het 5 kwartier.

Voor het eerst sinds drie jaar was het ziekenhuis van Haydom weer in ons programma opgenomen. De laatste drie jaar werkte een Noorse collega Krogedahl in Haydom waardoor het ziekenhuis geen behoefte had aan bezoeken van de chirurgen van Stichting Njokuti. Maar binnenkort gaat Krogedahl zijn opleiding tot orthopedisch chirurg in Noorwegen afmaken. Hij zal Haydom dus gaan verlaten waardoor het ziekenhuis weer graag gebruik wil maken van de bezoeken van Stichting Njokuti.

Voor dit eerste bezoek had Krogedahl enkele patiënten met ingewikkelde problematiek ‘opgespaard’  voor ons advies en / of behandeling.  Dat hebben we geweten… Een extra moeilijkheid werd gevormd door het kapot zijn van het röntgenapparaat. Röntgenfoto’s maken ging dus niet en een monteur was niet voor handen. Rene heeft voor fracturen een extra trainingsjaar gehad in Australië en dat kwam bij deze ingewikkelde fracturen dus geweldig van pas! Maar een niet functionerend röntgenapparaat vergde veel van onze frustratie tolerantie…

Tussen de operaties door hielden we op de eerste dag ook nog een poliklinisch spreekuur.  We zagen een bonte verzameling van patiënten met aangeboren en verkregen afwijkingen voorbij komen. Niet alle afwijkingen zijn operabel. Maar een goed advies of een goede uitleg bij een diagnose kunnen de patiënt erg helpen op zijn weg naar acceptatie van zijn beperking. Soms zijn de adviezen helaas niet zo leuk: zoals bij de patiënt met de Madura Foot, waarbij wij een onderbeensamputatie moesten adviseren…. de enige kans voor deze jongen om zijn been weer functioneel te kunnen gebruiken, weliswaar met hulp van een prothese.

Voor een ander kind was onze komst ook van direct belang: een niet herkende fractuur van de elleboog was nooit behandeld en geëindigd in een pijnlijke en stijve elleboog. Na uitgebreid overleg werd besloten tot een operatie, waarbij het gelukt is om weer een goede voorwaarde te creëren voor een elleboog die weer iets kan.

Dankzij het goede werk van dokter Krogedahl worden klompvoetjes de laatste jaren vroegtijdig behandeld en komen de verwaarloosde klompvoeten minder vaak voor. Maar ze zijn er nog steeds en waren ook op ons poliklinisch spreekuur. Zie de foto hier onder:

Op zondag  10 april vertrokken we terug naar Arusha. Het was prachtig weer en de piloot besloot tot een kleine omweg over het Lake Manyara, een prachtig natuur gebied. Dan is vliegen echt leuk.

In Arusha boekten we kamers in het oude klooster van de Holy Ghost Fathers. Echter alle nonnen zijn verdwenen. De zaak wordt nu steeds meer een commercieel guesthouse. De prijzen stijgen ook hier meer dan wij willen.

Op maandag 11 april waren we om 8 uur present bij de dagopening van het ALMC (Arusha Lutheran Medical Centre) in Arusha en stelden we onszelf voor. Voor mij was het al weer de dertiende keer dat ik dit meemaakte. Ik krijg steeds meer het idee dat ik een beetje thuis kom als ik in Arusha ben.

Ook deze polikliniek was een belevenis. Het revalidatiecentrum in Monduli had veel kinderen ingestuurd met ernstige standsafwijkingen van de benen. Ook het out-reach programma van het ALMC ziekenhuis had veel kinderen met een afwijking opgespoord en de ouders overtuigd van de noodzaak tot behandeling. Het fatalisme, al dan niet ingegeven door armoede,  is groot: als God deze afwijking heeft meegegeven bij de geboorte, wie ben ik dan om dat te veranderen…

Onderstaande foto’s illustreren het bonte scala aan afwijkingen bij de patiënten die we zagen.

Op de bovenstaande foto is een meisje te zien met een “wind swept deformity”, alsof het kind door een harde storm vanaf haar rechter kant door de knieën is gezakt.

De foto ernaast betreft een kind met een aangeboren defect in de botten van het onderbeen (congenitale pseudo-arthrosis), met een groot beenlengte verschil tot gevolg. Voor de omstandigheden hier is een amputatie voor dit kind met een goede prothese voorziening een adequate oplossing.

Op de foto’s hierboven is een kind te zien met een niet behandelde aangeboren knie ontwrichting. Gelukkig dat dit nog behandeld kan worden met gips redressies. Op de foto rechts legt Rene aan de Maasai moeder uit hoe de behandeling van haar 1 week oude kind met een aangeboren ontwrichting van beide knieën verder gaat.

Soms kunnen we het verschil maken. De aanwezigheid van iets of iemand op een bepaald tijdstip of op een bepaalde plaats kan voor iemand een wereld van verschil betekenen.

Wat we hier zien is een röntgenfoto van een heupkop die uit de kom is door een gebroken heupkom.  Men wilde deze patiënt in een bed leggen en dan maar afwachten tot de pijn een beetje zou verdwijnen, om dan vervolgens met een veel te kort been te gaan lopen met krukken. Maar beter is het, eigenlijk veel beter, om de heup in de kom te stoppen en het gebroken gedeelte van de kom te herstellen. Dat hebben we dan ook onder Rene’s leiding gedaan.

En natuurlijk was er ook weer de stroom van fluorose slachtoffers met hun kromme benen, waarvan we een heel aantal hebben geopereerd. Helaas waren er ook veel kinderen die niet fit genoeg waren voor een operatie wegens bijkomende problematiek. Met name in het regenseizoen komen er immers veel bovenste luchtweg infecties voor en bloedarmoede als gevolg van malaria en/of worm infecties. Een operatie is dan niet verstandig.

Na een paar dagen zat ons werk voor Stichting Njokuti er weer op. Het was erg enerverend en ook erg inspirerend. Voor mijzelf betekende het werken voor Njokuti, samen met Rene, een deja vue ervaring: heel hard werken en tegelijkertijd heel veel plezier hebben in dat werk.

Geschreven door: Harry de Vries en Rene van de Wijngaard